OĞUZXANNAMA
Davut·Qaramañ Dünyada Oğuztürkişinde ulu xan bir çıxci, U Oğuzxan idir. Oğuzxan kimdir edısı? Oğuzxan Salarxanniği babasdır. Oğuzxanniği atası Qaraxandır, Oğuzxanniği anası Ayxandır. Oğuzxan muslinmen idir, Udın ili uniği cüdılar kafirdir. Oğuzxan niçıxli kişdir edısı? U beliğidir: Bir günde,ayxanniği gözı cicex açiñbur, U oğul bir doğci. Bu oğulniği yüzı çirıs göx idır, Ağız otka gızıl idır, Gözlıri gızıldır, Saçı ma kulüxlıri qaradır, U yaxçuxlı melayikela birdir. Bu bala anasniği oñğıs sütnı emmer, Anasniği işgi-incı sütnı emmes. U çix et ma yeminı yiyer, Aşilıx somanı işyer, U Alla,Alla eder, U Allaxdan daşi başgı söznı yişibilmes. Qirıx günde u ulu çınnaci, Yolnı yürci,oynaci. Aniği incexi boğıniği incexdir, Bilı börıniği bilıdır, Yağrağı qara bulğıniği yağrağıdır, Köxrigi azaxniği köxrigidir, Pizende töx çıxci. U atlarnı kötdır、atlarnı minnır、rıtıxlarnı vurrır, Yaruğor günçısenda, Yaruğor gecisenda, U ulu yixit bir volci. Bu çağıxda, Bu yerde, Bir çoñ hoy bir var, Anda ulu-kiççi ozan köpdür, Bu yerde da quşlar köpdür hayvanlar köpdür. Bu hoy işiñde bir çoñ qi-at var, U heme mal ma kişlernı yici, U yeman hayvan bir idir, U heme kişlerğı ulu belo bir verci. Oğuzxan bir ulu batur idir, U bu qi-atnı çıtgur edebur. Bir günde u rıtıx vurme çixci, U cidını çıtbur,oxunı çıtbur,qalqanı çıtbur,yene qılişnıda çıtbur, U buğu birni çıtci, Bu buğunı u dalniği budıxla dalda bağlaci. Etisi tañqanda u galqale bir vaxse, Qi-at buğunı sırıbamiş. U yene bir azaxnı çıtci, Bu azaxnı u altun bil-bağlaxla bağlıqale dalda asbarci. İşgiinci günı tañqanda u galqale bir vaxse, Qi-at yene azaxnıda sırıbamiş. U yürqalı dalcüyiñnı gelgiñda, Qi-at başila oğuzniği qalqanı sutdur. Oğuz cidıla qi-atniği başinı zılle, Unı öltürci, Qılişle uniği başinı kesqalı aburci. U yene gelgalı bir uşürse, Bir söxliñ qi-atniği iç-bağırnı yidosqan, U söxliñne oxla ur öltürci, Uniği başinı kesci. Andin u bir yişe: Mana bir uşür,bu qi-atniği turqi! Qi-at buğu ma azaxnı yici, U xıdı timur vusde men cidıla anı zılle öltürci. Mana bir uşür,bu söxliñniği turqi! Söxliñ qi-atnı yici, U mali yel vusde men oxla anı ur öltürci. Gün batci, Şam yetci, Oğuzxan bir gon qırğıñ çüp yerde tixinbur, Lorçıxğı,asmanda bir göx yarux çigelci, U günı vaxgin qameşir, Ay vaxgin yarux idir, Oğuzxan uniği yanını gelqalı bir uşürse, Bu göx yarux içide bir qız izı ölturbur. U yaxçüx qız bir idir, Uniği başidiği menzeñde paqiraq miñ bir var, Xuddı tömür qozuqqa oxşaşidir, U qız beliği yaxçüx idir, U bir külise göx asmanmu küller, U bir yığlısa göx asmanmu yığlır. Oğuzxan anı görginde, İzıdan yoxmi unı söyiñci, Unı alci, Ula bili bir tumuş . [ 本帖最后由 DAVUTKARAMAN 于 2008-5-7 13:58 编辑 ] |
|
最新喜欢:![]() |
沙发#
发布于:2011-11-08 00:25
回 6楼(Aleph) 的帖子
撒拉尔语。 |
|
|
板凳#
发布于:2009-01-02 09:43
根本看不懂啊!
![]() |
|
|
6#
发布于:2008-05-07 14:01
Andı gellı,
Oğuzxan çoñ qurultay bir aşci, Nökerler ma el-camalar bu qurultayğı qareş . Oğuzxan çoñ çadırda ötbur, Uniği ilinde Gurannı qoybur. Çadırniği sıx yerde bir qirıx uzan ağışnı qade tixbur, Uniği ucinde altun toxnı bir asbur, Uniği tüyiñde bir ax qoynı bağlabur. Çadırniği yolıx yerdedı bir qirıx uzan ağışnı qade tixbur, Uniği ucinde gumüş tox bir asbur, Uniği tüyiñde bir qara qoynı bağlabur. Bozoxular sıx yerde öturbur, Bozoklar kimdir? Günxan,Ayxan,Yültuzxan ma ulerniği oğul idir. Günxanniği oğul Gaya,Bayat,Axöyli ma Qaraöyli idir, Ayxanniği oğul Yazır,Döger,Dodurga ma Yaparlı idir, Yültuzxanniği oğul Avşar,Gırık,Begdill ma Karkın idir, Üçoxular yolıx yerde öturbur, Üçoxular kimdir? Göxxan,Dağxan,Denizxan ma ulerniği oğul idir. Göxxanniği oğul Bayındır,Beçeniq,Çovdur ma Çepni idir, Dağxanniği oğul Salır,Eymir ,Alayuntlı ma Üregir idir, Denizxanniği oğul İgdir,Bükder,Yive ma Kınık idir. Bu deyinı qirıx gecis gündüz yici, Andı gellı, Oğuzxan oğullarğı yutnı üleş berci, Ulerğı yişaci: Ey,oğullım, Menniği yaşim xaraci, Men başlı uruşda köpdür. Men cidını oxunı qılişnı çıtdı uruş köpdür, Men atnı minnı yollarnı gizgen köpdür, Men düşmenler ötnı patıci, Men dostlarnı qalışdıci İnce men yutnı selerğı verci. Allax Ekber! Oğuzxan Allaxniği yanınnı varci. Oğuzxannı unut yarımes, Oğuzxanniği işnı bilkeler. |
|
7#
发布于:2008-05-07 14:00
Leşkerler yene yol yürci,
Bir günde bu göx tüx göx yayli çoñ erke börı yene yolda otci, Oğuzxanmu yolda ot çadırlarnı tixci. Bu yer exmuğın düzlın yer bir idir, Bu yerdiği kişler Curçit çalır. Uniği el-cama köp yerliri keñ idir, Bu yerde at-gölix,altun-gumüş,ünçe-mervayitlar köp idir. Curçitxan el-camalarnı başlı Oğuzxanla qarşiliq bildürci. İşgı yanı arasında uler cidını oxunı ma qılişnı çıtde uruşci, Uraş,çalış,işgı yanı gözler qızıl volci, Oğuzxan Curçitxannı çidaci, Unı öldür uniği başinı kisci , Curçitniği el-camalarnı izı ağız qaratti. Uruş vollı, Oğuzxanniği leşkerlerğı, Beglerğı ma xelıqılarğı köp genimetler digici, Ulernı datçı at eşix ma gölixler dañnemaci. Oğuzxanniği leşkerler işinde şıñnığın kiş bir var, Uniği adı Barmaqliq Yosun Billig idir. Bu şıñnığın kiş bixi harva bir yasaci, Bu harvada mallanı datci, Nökerler ma el-camalar bunı görqalı heyran volci, Ulermu harva yasaci. Bu harva yolda yürse“qañxa,qañxa” unnı çıxır, Kişler bu harvagı“qañxa”adı qoyci. Oğuzxan bu qañxalarnı görde küli yişa: Bu qañxalar mallarnı datse yaxş, Senlerniği adını Qañxuluq qoyği. Sözini dosqalı yürci. Andı gellı, Oğuzxan yene bu göx tüx göx yayli çoñ erke börı irış Sindu,Tañgut,Şam urci. Köp uruş gellı , Ulerniği yerlernı izı yernı döldırci. Cenupda Barqan digen vatan bir var, U vatan bardır, U yerde xama issidir, Bu yerde quşlar köpdür hayvanlar köpdür, Altun-gumüş köpdür. U yerdiği xelıqılarniği çirase qarıtux qaradır, Bu yerde şaxniği adı Masarxan idir. Oğuzxan leşkerlernı başlı ulernı urci, Oğuzxan çdaci, Masarxan qaşci, Oğuzxan bu yernı ecilaci, Uniği dostler qalaci, Uniği düşmenler qaşci. Oğuzxan andagı mallarnı man izıniği yernı datci. Oğuzxanniği yanında ax saqalu xarı kiş bir var, Bu xarı kiş bilvuci ma lilla vazir idir, Uniği adı Uluq Türk idir. Bir günde, U taburde bir altun ya ma üç gumüş oxunı görci, Bu altun ya gün doğgin yerdan gün patgin yerı yetbur, Üç gumüş oxu şemalnı çörıbur. Uyan gelde, U bu taburdiği işnı Oğuzxannı yişaci: Ey,miniği xanım, Senniği canı uzax gırğıdır! Ey,miniği xanım, Senniği vatannı bar voğı! Göx teñri mañğı tabur endirci, Senniği akegiñ yerlerniği babulalar bir yerde uzax ötığı! Oğuzxan Uluq Türkniği sözını añnıda, Küliqalı añğı yişaci: Si yişagınka giği. İşginci gün tañgenda, Oğuzxan balalarnı man bir çalı gelci, Ulerğı yişa: Ey,oğullerm, Men rıtıxlarnı vurxus gönuñm bir var, Yaşim xarı hal yoxdur, Gün,Ay,Yültuz,sen üçiñler tañgen yerı bir var, Göx,Dağ,Deniz,sen üçiñler qarañgu yerı bir var. Gün,Ay,Yültuz üçılar tañgen yerı varci, Göx,Dağ,Deniz üçılar qarañgu yerı varci. Gün,Ay,Yültuz quşlarnı ma hayvanlarnı köp urci, Uler yolda altun yanı bir datci, Unı akilı atasnı verci. Oğuzxan bu altun yanı üç dünbu yasaci, Gün,Ay ma Yültuzgı yişa: Ey,ageler,bu altun yanı selerği men bir bir vigi, Seler yağa oxşada oxunı göx asman ur çıxdır! Yene Göx,Dağ,Deniz quşlarnı ma hayvanlarnı köp urci, Uler yolda gummüş oxu üç datci, Unı akilı atasnı verci. Oğuzxan bu üç gummüş üç yasaci, Göx,Dağ ma Deniz yişa: Ey,iniler,bu üç gummüş oxunı selerği men bir bir vigi, Gummüş oxunı altun yarıla ur, Seler gummüş oxu ma altun yaka yaxş vol! |
|
8#
发布于:2008-05-07 13:59
Yaragur günde,
Bu göx tüx göx yayli çoñ erke börı yolda oxtici, Oğuzxan ma leşkerler bili birge toxtici. Bu yerde İtil digen bir moran var, İtil moran yanen qara dağ ayaxda, Uler qasuxnı urı uruşci, İşgı yanı arasında uler cidını oxunı ma qılişnı çıtde uruşci, Uraş,çalış,işgı yanı gözler qızıl volci, İtil moranniği süsını ganla beze qızıldır. Oğuzxan çidaci,Urumxan qaşci, Oğuzxan Urumxanniği vatannını alci, Urumxanniği el-camalarnı qaratti, Ölis ma dirislernı Oğuzxan man bir dat yanci. Urumxannı bir qardaş bir var, Uniği adı Urus beg idir, Urus begniği oğul bir daşka haxdi şexernı sıxlabur, Bu şexer dağde var, Şexerniği dört yanda tirañ aruxnı qazaci. U oğulğı yişa: Sen bu şexernı daşka haxdi sıxlı, Men uruş dosgun sen bunı şiqıtme. Oğuzxan bu şexer yanınnı yetci, Urus begniği oğul Oğuzxanğa yaragur altun ma gumüş usat gelci, Dedi:Ey,sen miniği xandır sen! Atam bu şexernı mañğı virı, Uruş dosgun bu şexernı minı sıxlı edebur, Atam bu işnı bilse, Mañğı yürxus yol yoxdır, Men siniği arliqiñnı men etgi. Bizlerniği berket,siniği berketdir, Bizlerniği uruqaşi,siniği derixiñniği uruqaşidir, Teñri sañğı ziman atanı verci, Miniği başim ma berkem sañğı men soxci. Oğuzxan bu yixitniği söznı añnı, Qala külici,dedi: Mañğı sen köp altun ma gumüş usat gelci, Yene bu şexernı yaxş sıxlaci, Men sañğı Sıxlap ador guşgı. Oğuzxan ma Sıxlap beg dost volci. Azeñnı gellı, Oğuzxan leşkerlernı başlı bili İtil morannı yetci. İtil moran bir ulu moran idir, Oğuzxan bu morannı görı yişa: Bu morannı biz qadan öter bagur? Leşkerler işiñde yaxş beg bir var, Uniği adı Uluq Ordu beg idir, U qabiliyetlik ma aqıllı kiş idir. Bu beg moran yanındiği dallanı görci, Bu dallanı uler man kısci, Dallanı bili bağılı sal yasaci, Uler bu sal içiñde oter moran ötbarci. Oğuzxan qala küli yişa: Ey,sen bu yerde beg ot, Senniği adı Qipçaq idir. Ulerniği leşkerler yene yürci, Azeñnı gellı, Oğuzxan yene göx tüx göx yayli çoñ erke börını görci. Bu göx börı Oğuzxannı yişa: Oğuz,sen leşkerlernı başla bu yerdın çıxde yür, Sen man el-cama ma beglernı başla, Men sañğı yolnı başlağı. Oğuzxan leşkerlernı başla yene yürci. Oğuzxan minginı bir ala atdır, U bu yaxçüx atnı yirixde qalar, Yolda bu yaxçüx atnı yalıtci. Bu yerde bixi dağ bir var, Bu dağda soxdır muzlar var, Bu dağ başinde qarlar axlıñbur, Elikiñniği bu dağnı muz dağ adı guşci. Oğuzxanniği atı bu muz dağ işinnı qaşi girburci, Bu işde Oğuzxan azap köp yici. Leşkerler işinde bestlik ma tembel bir erkiş bar, U heme enkixde xoğımaxus batur idir, Uruşgende u canenne vixus erkiş idir. Bu kiş muz dağgı girqalı atnı işdımu varci, Doquz gündın gellı, U Oğuzxanniği atnı dattı başlı gelci. Muz dağda xama soxdır, Bu begniği pütünde man qar ma muz idir. Oğuzxan unı görı küliqalı yişaci: Ey,sen bu yerde beglerniği beg baş vol, Senniği adın Qarluq voğı. Oğuzxan añğı köp altun ma gumüş usat velci. Leşkerler yene yol yürci Bu yolda uler bir bixi öyyor görci, Bu öyniği dam altundur, Dümilüx gumüşdür, Gosı dimürla yasalıqanı idir. Bu gonı daşka bihitbur, Kiret yoxdır. Leşkerler işinde şıñnığın kiş bir var, Uniği adı Dimürdu Qağul idir, Oğuzxan añğı yişa: Sen bu yerde qal, Bu gonı aş, Gonı aşda leşkerlerğı yan. Oğuzxan bu kişğı Qaraç adnı qoyci. |
|
9#
发布于:2008-05-07 13:58
Günler ötüp,
Gecisler ötüp, Bu qız xusağını gelci, U oğul uç duğci, Tunci oğulğı adını Gün guşci, Otturanci oğulğı adını Ay guşci, Kiçise oğulğı adını Yültuz guşci. Yene bir günı Oğuzxan rıtıx vurme çixci, İliñde gonniği ottasiñda bir dal voğanı görci. Bu daldağı oñvuda bir qız izı ölturbur, U yaxçüx qız bir idir. Uniği gözı göx asmannı avxgı da göxdür, Saçi suka şorler, Çişyi ünçika axdır. U qız beliği yaxçüx idir, Dünyadiği kişler unı görse: Ey,ey! bu miniği canımnı alci edir. Anı görde süt-qimıxlar axyax voller. Oğuzxan anı görginde, İzıdan yoxmi unı söyiñci, Unı alci, Ula bili bir tumuş . Günler ötüp, Gecisler ötüp, Bu qız xusağını gelci, U oğul uç duğci, Tunci oğulğı adını Göx guşci, Otturanci oğulğı adını Dağ guşci, Kiçise oğulğı adını Deniz guşci. Oğuzxan bu işye çoñ deyi etci, Tünanda el-camanı çalaci,uler bu deyiğı qareş gelci. Qirıx şire ma qirıx sandalnı yasat, Kişler türlüx neminı köp yiyişdir, Türlüx sormanı köp işyişdir. Deyi volqalı, Oğuzxan beglerğı ma el-cama yarılarğı söz endir dedi: Men seler manniği xandır, Seler cidını ma oxunı çıtda menla bili uruşmu yür, Tamğa bizniği buyan idir, Göx börı bizniği uran idir, Timur cidılar bizniği hoyka idir, Atlar bizniği mal-aranda şügurış, Ozanlar bizniği yerde qeynış, Günaş bizniği tuğdur, Göx asman bizniği çadırdır. Andan gelı, Oğuzxan tünanda yarılarğı söz çixğırci, Kişler bu mektupnı ösuttir. Bu mektupda beliği pizıbur: Men Oğuztürklarniği xan idir, Men bu yerdiği şax idir, Men silernı mannı boy sunuşiñlernı soraymen. Kim miniği ağısnı zıñnınsa, Men ulerğı malnı vigur,ulerla dost vugur. Kim miniği ağısnı vamusa, Men qoşunı başle ulernı urgur,ulernı miniği düşmen görgur. Qoşunler yetgen yerde ulernı yoxgen yasagur! Bu çağıxda, Bu sıx yerde, Altunxan digen xan bir var, Bu Altunxan Oğuzxanğı elçi bir toxılaci, U altun gümüş ma mallanı uset gelci, Oğuzxan ma Altunxan yaxş dost vilci. Bu yolıxda, Urumxan digen xan bir var, Bu xanniği esker ma şexer atuxdur. Bu Urumxan Oğuzxanniği mektupnı görı lam vemaci, Ağızında dedi: Oğuz çüp yiğıñ hayvandır, Unı men xörğımes. Bunı bili Oğuzxanniği gerığı gelci, Unı urxus yirix Oğuzxanniği gönumde var, U eskerlerni başla tuğlerni kötde uruşmu çıxci. Qirıx günda, Muz dağ digen dağniği ayaxgı yetci, Çadırnı tiğı man bir uxlaci. Etis tañgende, Oğuzxanniği çadırgı günka bir yarux enci, U yarux işindin bir göx tüx,göx yayli çoñ erke börı bir çıxci. Bu göx börı Oğuzxannı dedi: Ey Oğuz,sen Urumxannı urme varse, Ey Oğuz,men iliñde sañgı yolnı bir başlağı. Oğuzxan çadırlarini yiğı yollı çıxci. Uşar,leşkerlerniği iliñde, Bir göx tüx göx yayli çoñ erke börı yolnı başlabur, Uler göx börıniği azaıda irış börıla bili yürbur. |
|